“Borski biseri turizma u timočkoj nisci“(5)
Kafić u Borskoj jami
“Turizam nije afirmisan kao razvojna aktivnost, a jedan od razloga je što je rudarsko – topioničarski basen ozbiljno ugrozio životnu sredinu i prirodno okruženje kao bazične turističke resurse. Bor je u posleratnom periodu izgradio značajne rekreativne i sportske kapacitete, prvenstveno za odmor i oporavak zaposlenih, a delom i za druge korisnike. U Boru su izgrađeni značajni sportski i rekreativni sadržaji, a u njegovom tradicionalno izletničkom okruženju, posebno u Brestovačkoj banji i na Borskom jezeru, značajni su sadržaji turističke ponude (uz manje sadržaje punktova na Dubašnici, Stolu i uz Lazarevu pećinu).“
Tradicionalni aero skup na Aerodromu „Bor“
“U Boru je afirmisan u određenoj meri poslovni turizam, manifestacioni i ekskurzioni turizam (iniciran je i razvoj „rudarskog“ turizma), a u njegovoj okolini – banjski, izletničko- rekreativni, dečiji/omladinski i lovni turizam, uz delimične aktivnosti sportskog, kongresnog turizma i turizma posebnih interesa (speleološkog i dr.). Brojni potencijali prirodnih dobara (Lazarev kanjon sa Zlotskim pećinama i Malinikom na Kučajskim planinama, Brestovačka banja, Borsko jezero, Crni vrh, Veliki, Mali i Goli krš sa Stolom, Deli Jovan, vulkanske kupe, klisure, termomineralne vode u Brestovačkoj banji i Šarbanovcu i dr.), nepokretnih kulturnih dobara (arheološka nalazišta naselja i rudarenja iz praistorijskog, antičkog i srednjovekovnog perioda, prostorna kulturno-istorijska celina jezgra Brestovačke Banje, objekti i memorijalni spomenici u Boru i dr.), lovišta na Kučaju, Deli Jovanu i dr., nisu adekvatno turistički vrednovani. Poslednjih godina turistička ponuda je unekoliko obogaćena izgradnjom zološkog vrta, vidikovca na obodu velikog kopa i Jama-kluba u Boru, proširenjem skijališta na Crnom vrhu i dr.“
“Turistička ponuda Bora i okoline nije organizovana ni objedinjena. Dominantne turističke aktivnosti organizuju parcijalni nosioci: Turistička organizacija Bor, subjekti zdravstva i ugostiteljstva u Brestovačkoj banji, odmaralište „Savača“ na Borskom jezeru, Sportski centar Bor i JP Borski turistički centar, Zoo vrt u Boru, „Srbijašume“ i dr. Najveći deo korisnika je lokalnog porekla.“
Dragan Ranđelović
Dragan Ranđelović, predsednik Društva mladih istraživača “Bor“ i član Udruženja građana G55 smatra da, ako bi gledalo sveukupno stanje turizma u Boru, još uvek se radi o stagnaciji. To ne znači, kaže on, da nema promena, da nema različitih aktivnosti da se turizam unapredi. Ali, još uvek je većina aktivnosti na obnavljanju i rekonstruisanju starih objekata, onoga što je nekada izgrađeno i što već imamo. Dosta tih objekata je obnovljeno: na Borskom jezeru, u Brestovačkoj banji i samom gradu, ali nije to urađeno na svim mestima: ispred Lazareve pećine, na Stolu, u Brestovačkoj banji, Borskom jezeru…Tek ako budemo dosledniji i uporniji, može se govoriti o planskom i vidljivijem napredovanju.
Ranđelović, koji je učesnik izrade velikog broja projekata i strategija decenijama unazad smatra da lokalna samouprava ima ključnu ulogu u određivanju pravca privrednog razvoja opštine Bor, pa samim tim i turizma.
-Lokalna samouprava bi morala da stvori optimalne uslove za razvoj turizma. Jasno je da turizam bez odgovarajuće infrastrukture i svih ostalih pratećih grana ne može da se razvije. Lokalna samouprava, pre svega, treba da konkretizuje već davno doneta strateška dokumenta, da ih pretvori u operativne planove i da obezbedi neophodne organizacione uslove da se turističkim destinacijama upravlja i planski unapređuje sveukupan turistički potencijal.
Tradicionalni Moto skup na Borskom jezeru
Sve se veoma sporo radi. Već predugo se radi na regulacionom planu B.banje i B. Jezera. Tek je počela izrada plana za Stol. A to su sve obaveze iz Prostornog plana koji smo usvojili još pre nekoliko godina, a i njega smo donosili 10 godina. Sporo se radi a događaji teku, menjaju se uslovi i okolnosti-zaključuje Ranđelović i dodaje:
-Ponavljam, glavni prioritet lokalne samouprave je definisanje operativne strategije razvoja turizma u opštini Bor. Sve to postoji razbacano u raznim dokumentima, od Prostornog plana do Strategije održivog razvoja, ali čista turistička operativna strategija još uvek nije definisana. Nakon njenog definisanja ona treba da bude operacionalizovana. Nažalost, ja ne vidim da je sve to došlo do nivoa prioriteta, ni u operativnom, ni u budžetskom, ni u kadrovskom smislu.
Više naših sagovornika je upozorilo na okolnosti pod kojima je rađena “Strategija lokalnog održivog razvoja opštine Bor: 2011 – 2021. godina“. To što ona u praktičnom smislu sve više izgleda kao popis lepih želja, posledica je nekog od obećanja da će sve to biti finanansirano fondovima Evropske unije i donacijama, uz skromnije učešće budžeta opštine Bor.
Tradicionalni prvomajski uranak na Borskom jezeru
Tim pre čudi što se danas, kada je jasno da od tih fondova bar za sada nema ništa, ne sačini plan prioriteta u razvoju turizma opštine Bor. Kada neka lokacija postane prioritet onda ona, slažu se naši sagovornici, mora da bude kompletno opremljena i uređena čime bi dobila status savremene turističke destinacije.
Najslikovitiji je primer Zlotskih pećina sa Zlotskim kanjonom: nema smeštajnih kapaciteta, nema ugostiteljske ponude, nema putne mreže, nema komunalne infrastrukture, parkinga, toaleta, nema brojnije i obučenije vodičke službe…
Nema spoja sa privatnim sektorom, pre svega u Zlotu,svoje mesto nema ni privatni smeštaj, ni narodna radinost, ni preduzimljivost, uopšte.
Nema novih radnih mesta. Nema značajnijeg priliva od turizma u budžet opštine.
Redakcija “Timočkih“
Izvor:“Prostorni plan opštine Bor, strateški deo plana- Turizam, sport i rekreacija“
Projekat “Borski biseri turizma u timočkoj nisci” sufinansira se sredstvima iz budžeta Optine Bor – “Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva”
KOMENTARI